Mac OS X Snow Leopard

[MihalisGR]

To Mac OS X Snow Leopard είναι εδώ και αποτελεί την έβδομη έκδοση του λειτουργικού της Apple (10.6), που έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του το 2001. Η Apple σε κάθε έκδοση συνήθιζε να προσθέτει καινούργια χαρακτηριστικά και λειτουργίες, με την προηγούμενη (Leopard) να έχει παρουσιάσει περισσότερα από 300 νέα χαρακτηριστικά και λειτουργίες. Στην περίπτωση του Snow Leopard η Apple προτίμησε να προσπεράσει την προσθήκη νέων χαρακτηριστικών, βελτιώνοντας τα υφιστάμενα χαρακτηριστικά, τις τεχνολογίες και τον πυρήνα, δημιουργώντας έτσι τις βάσεις για την μελλοντική ανάπτυξή του. Το Snow Leopard είναι η βελτιωμένη έκδοση του Mac OS X Leopard, και χωρίς ενδοιασμούς μπορούμε να πούμε πως αυτή την στιγμή, αποτελεί την καλύτερη έκδοση του Mac OS X και η πρώτη που απευθύνεται αποκλειστικά σε υπολογιστές Mac με intel επεξεργαστές, κλείνοντας ολοκληρωτικά το κεφάλαιο PPC.

Οι εκδόσεις
Για να ξεκαθαρίσουμε το τοπίο όσον αφορά τις διαθέσιμες εκδόσεις του Snow Leopard, θα πρέπει να πούμε ότι υπάρχουν τέσσερις επιλογές: Το πακέτο με μία άδεια χρήσης (δηλ. εγκατάσταση μόνο σ' έναν υπολογιστή Mac), το Family Pack με πέντε άδειες χρήσης, και το Mac Box Set που περιλαμβάνει εκτός από το λειτουργικό και τις σουίτες iLife και iWork '09 και τέλος το Mac Box Set Family Pack. Πρέπει να πούμε ότι δεν υπάρχει έκδοση upgrade του Snow Leopard όπως πολλοί χρήστες μπερδεύονται. Ολα τα παραπάνω πακέτα περιλαμβάνουν την μοναδική πλήρης έκδοση, η οποία μπορεί να εγκατασταθεί σε οποιονδήποτε Mac, και αυτό που ουσιαστικά διαφέρει είναι οι άδειες χρήσης με την Apple να περιμένει από τους χρήστες να τιμήσουν τον διαχωρισμό.

Η εγκατάσταση
Το λειτουργικό της Apple έχει ως πάγια αρχή του την απλότητα και κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε ν' απουσιάζει από την εγκατάστασή του. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το Snow Leopard θεωρείται περισσότερο αναβάθμιση από την προηγούμενη έκδοση, οπότε λογικά δεν υπήρχε λόγος να προσφέρει τις παλαιότερες επιλογές όπως Archive & Install, Clean Install κ.ο.κ. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει ο χρήστης, είναι να εισάγει το DVD, και να κάνει διπλό κλίκ στο σχετικό εικονίδιο εγκατάστασης. Οι επιλογές που έχει ο χρήστης κατά την εγκατάσταση είναι ουσιαστικά δύο: η άμεση αναβάθμιση -- που είναι στην πραγματικότητα μια καθαρή εγκατάσταση διατηρώντας όμως τ' αρχεία, τις εφαρμογές και τις ρυθμίσεις του χρήστη -- και η διαγραφή του δίσκου, δημιουργώντας μια νέα εγκατάσταση. Αυτές οι επιλογές προσφέρονται εξ' αρχής. Στην περίπτωση που ο χρήστης θέλει να δημιουργήσει μία καινούργια εγκατάσταση του λειτουργικού, θα το κάνει επιλέγοντας από την πρώτη οθόνη τα utilities, με αποτέλεσμα το σύστημα να επανεκκινήσει από το DVD εγκατάστασης ώστε να του δώσει πρόσβαση στο Disk Utility και άλλα εργαλεία. Να σημειώσουμε πως είναι εφικτή και η εγκατάσταση μέσω ενός Time Machine backup.

Τι γίνεται με τις εφαρμογές που δεν είναι συμβατές; Στην περίπτωση που η εγκατάσταση εντοπίσει μη συμβατές εφαρμογές θα τις τοποθετήσει σ' έναν ξεχωριστό φάκελο. Στην δική μας εγκατάσταση δεν αντιμετωπίσαμε τέτοιο πρόβλημα αλλά υπάρχουν ακόμη αρκετές εφαρμογές που δεν έχουν την απαραίτητη συμβατότητα ακόμη με το νέο λειτουργικό. Μην ξεχνάμε πως το Snow Leopard δεν αναμενόταν να κυκλοφορήσει μέχρι τον επόμενο μήνα, οπότε αρκετές εταιρίες ανάπτυξης λογισμικού βρέθηκαν απροετοίμαστες. Μπορείτε να βρείτε ποιές εφαρμογές παίζουν χωρίς πρόβλημα στο Snow Leopard σε σχετικό θέμα στο φόρουμ.

Απ' ότι φαίνεται η εγκατάσταση του Snow Leopard μπρορεί να γίνει και από το Mac OS X Tiger, χωρίς ν' απαιτείται πρώτα η εγκατάσταση του Leopard. Εμείς δυστηχώς δεν είχαμε κανέναν υπολογιστή Mac με εγκατεστημένο Tiger για να το δοκιμάσουμε αλλά ο Walt Mossberg υποστηρίζει πως γίνεται και δεν έχουμε λόγο να διαφωνήσουμε.

Τέλος να ξεκαθαρίσουμε κι ότι αφορά την εγκατάσταση του Quicktime 7 στην έκδοση Pro. Εφόσον η εγκατάσταση εντοπίσει άδεια Pro στον υπολογιστή του χρήστη, τότε εγκαθιστά το Quicktime 7 στον φάκελο utilities. Στην αντίθετη περίπτωση δεν θα το εγκαταστήσει εκτός κι αν το επιλέξει ο χρήστης από τις σχετικές επιλογές που του παρέχει αρχικά η εγκατάσταση.

Σε γενικές γραμμές η εγκατάσταση του Snow Leopard είναι απλή, διαρκεί περίπου 45 λεπτά ανάλογα με το μηχάνημα, και δεν θα προβληματίσει τον χρήστη.

Οι αλλαγές εις βάθος
Οι μεγαλύτερες αλλαγές στο Snow Leopard είναι στην καρδιά του συστήματος και τις τεχνολογίες που χρησιμοποιεί πλέον προκειμένου να εκμεταλλευτεί καλύτερα το hardware που περιλαμβάνουν οι υπολογιστές Mac. Σ' αυτό τον τομέα η Apple έχει κάνει φανταστική δουλειά, δημιουργώντας τις βάσεις για την εξέλιξη του λειτουργικού στο μέλλον και αυξάνοντας τις επιδόσεις των υφιστάμενων Mac. Να υπενθυμίσουμε πως το Snow Leopard είναι αποκλειστικά για χρήση σε υπολογιστές Mac με intel επεξεργαστές και αρχιτεκτονική, αφαιρώντας πλήρως οποιοδήποτε κομμάτι κώδικα είχε να κάνει με την προηγούμενη αρχιτεκτονική PPC. Πάμε να δούμε αυτές τις τεχνολογίες:

Το περιβάλλον των 64-bit
Ολόκληρη η βιομηχανία των υπολογιστών μεταφέρει τις τεχνολογίες της από τα 32 στα 64-bit και οι λόγοι είναι σαφείς. Σήμερα οι υπολογιστές Mac μπορούν να διαχειριστούν έως 32GΒ μνήμης RAM, αλλά οι εφαρμογές των 32-bit που τρέχουν σ΄αυτούς, μπορούν να εκμεταλλευτούν μεμονωμένα μόνο έως 4GB μνήμης RAM. Mε τα 64-bit αυτός ο περιορισμός δεν υπάρχει πλέον και οι εφαρμογές μπορούν θεωρητικά να διαχειριστούν μέχρι το εντυπωσιακό νούμερο των 16 δισ. GB μνήμης! Επιπλέον επιτρέπουν στους υπολογιστές να επεξεργαστούν τον διπλάσιο όγκο δεδομένων ανά κύκλο ρολογιού, που βελτιώνει σημαντικά την ταχύτητα των μαθηματικών πράξεων που εκτελούν οι επεξεργαστές, καθώς και άλλες εργασίες. Αν και οι προηγούμενες εκδόσεις του Mac OS X παρείχαν ορισμένες δυνατότητες στα 64-bit, το Snow Leopard είναι η πρώτη έκδοση που ο πυρήνας της είναι γραμμένος πλήρως στα 64-bit. Με την εγκατάσταση του Snow Leopard η προκαθορισμένη επιλογή στον πυρήνα του λειτουργικού είναι τα 32-bit ώστε να προσφέρει την μέγιστη συμβατότητα με συσκευές τρίτων, αλλά μπορεί ανά πάσα στιγμή να τρέξει και στα 64-bit, ώστε να εκμεταλλευτεί στο άμεσο μέλλον τις παραπάνω δυνατότητες.

Ασχετα όμως από τον πυρήνα του λειτουργικού, η σημαντική αλλαγή στο νέο λειτουργικό είναι πως σχεδόν όλες οι εφαρμογές του είναι γραμμένες εξ' αρχής στα 64-bit, εφαρμογές όπως ο Finder, Μail, Safari, iCal και iChat. Οι εφαρμογές λοιπόν που είναι γραμμένες στα 64-bit, (αυτό φυσικά ισχύει και για τις εφαρμογές τρίτων) όχι μόνον μπορούν να εκμεταλλευτούν και να διαχειριστούν το σύνολο της μνήμης RAM που διαθέτει ο υπολογιστής μας, αλλά λόγω της 64άμπιτης αρχιτεκτονικής τους και του μειωμένου μεγέθους τους, θα τρέχουν καλύτερα, ταχύτερα και ασφαλέστερα. Και από την πράξη αποδεικνύεται πως η αίσθηση είναι ακριβώς αυτή. Μετά την εγκατάσταση του νέου λειτουργικού, ο υπολογιστής μας μοιάζει σαν να δέχθηκε μια καλή αναβάθμιση στο hardware.

Με αυτή την επιλογή της η Apple είναι σαφώς έτοιμη για τις απαιτήσεις του μέλλοντος, αφού το Snow Leopard μπορεί να υποστηρίξει στα μηχανήματά της μέχρι και 16 ΤΒ μνήμης RAM. Μπορεί το νούμερο να μας ακούγεται τρελό, αλλά αποτελεί ένα καλό παράδειγμα για να κατανοήσουμε τις βάσεις που θέτει η Apple με το λειτουργικό της.

Grand Central Dispatch
Στο πρόσφατο παρελθόν ο καλύτερος τρόπος που χρησιμοποιούσαν για ν'αυξήσουν τις επιδόσεις οι κατασκευαστές επεξεργαστών, ήταν ν' αυξήσουν την ταχύτητα ρολογιού (clock speed) του επεξεργαστή. Αυτό όμως σημαίνει περισσότερη θερμότητα που καταναλώνει μεγαλύτερη ενέργεια, με άσχημα αποτελέσματα για τους υπολογιστές και κυρίως τους φορητούς. Αντί αυτού οι κατασκευαστές προχώρησαν στην κατασκευή επεξεργαστών με πολλαπλούς πυρήνες, με τους οποίους μπορούν να επιτύχουν καλύτερες επιδόσεις, καταναλώνοντας μικρότερη ενέργεια. Τα τελευταία χρόνια οι υπολογιστές Mac φιλοξενούν τέτοιους επεξεργαστές. Για να εκμεταλλευτούν όμως οι εφαρμογές αυτή την τεχνολογία, θα πρέπει να υϊοθετήσουν την τεχνολογία που ονομάζεται "threads". Οι προγραμματιστές χρησιμοποιούν την τεχνολογία προκειμένου να επιτρέψουν στους επεξεργαστές με τους πολλαπλούς πυρήνες, να εκτελούν εργασίες ταυτόχρονα σε διάφορα σημεία της εφαρμογής. Οταν όμως η εφαρμογή καλείται να κάνει μόνη της το σχετικό "threading", μειώνει την αποδοτικότητα συνολικά του συστήματος. Επιπλέον επειδή η τεχνολογία των "threads" προγραμματίζεται δύσκολα, οι περισσότεροι προγραμματιστές δεν μπαίνουν κάν στον κόπο να την ενσωματώσουν στις εφαρμογές τους, με αποτέλεσμα να μην είναι τόσο γρήγορες όσο θα μπορούσαν να είναι.

Κι εδώ έρχεται η νέα τεχνολογία του Grand Central Dispatch (GCD), που ανέπτυξε η Apple. Πρόκειται για ένα σέτ πρωτοποριακών εργαλείων, που επιτρέπει στους προγραμματιστές να εκμεταλλευτούν τους πολλαπλούς πυρήνες των επεξεργαστών πολύ πιο εύκολα. Με το GDC το λειτουργικό διαχειρίζεται τα "threads", κι όχι οι εφαρμογές. Οι εφαρμογές που θα ενσωματώσουν την τεχνολογία GDC αυτομάτως θα διανέμουν τις εργασίες που εκτελούνται σε όλους τους διαθέσιμους πυρήνες του επεξεργαστή, με αποτέλεσμα να παίρνουμε την μέγιστη ταχύτητα από το σύστημά μας, είτε πρόκειται για το dual core Mac mini, είτε για το οκταπύρηνο Mac Pro. Οι διαφορές βεβαίως στην ταχύτητα θα γίνουν εμφανής, μόλις οι προγραμματιστές αρχίζουν να υϊοθετούν την εν λόγω τεχνολογία.

Open CL
Οι επιδόσεις και οι δυνατότητες των καρτών γραφικών τα τελυταία χρόνια έχουν αυξηθεί σημαντικά. Προκειμένου λοιπόν να εκμεταλλευτεί πλήρως αυτές τις δυνατότητες, η Apple ανέπτυξε μια νέα τεχνολογία στο Snow Leopard που ονομάζεται Open CL, η οποία εκμεταλλεύεται την δύναμη των επεξεργαστών στις κάρτες γραφικών, μεταφέροντάς την στις καθημερινές γενικές εργασίες του υπολογιστή. Με αυτή την τεχνολογία η κάρτα γραφικών δεν θα συμβάλλει μόνο σε εφαρμογές που είναι απαιτητικές σε γραφικά όπως παιχνίδια και 3D modeling. Αντιθέτως μόλις οι προγραμματιστές αρχίσουν να χρησιμοποιούν το Open CL στις εφαρμογές τους, ο χρήστης θα δεί βελτιωμένη ταχύτητα σ' ένα αρκετά ευρύ φάσμα εφαρμογών.

Η τεχνολογία OpenCL αυτομάτως βελτιστοποιείται για την κάθε κάρτα γραφικών που βρίσκεται στον υπολογιστή μας, ρυθμίζοντας την λειτουργία της στην διαθέσιμη επεξεργαστική ισχύ. H OpenCL (Open Computing Language), είναι μια γλώσσα προγραμματισμού βασισμένη στην C, της οποίας η δομή θα είναι γνωστή στους προγραμματιστές, οι οποίοι μπορούν μέσω του Xcode να ενσωματώσουν την τεχνολογία στις εφαρμογές τους. Η Apple αναφέρει πως για να γίνει αυτό δεν χρειάζεται η εκάστοτε εφαρμογή να γραφτεί από την αρχή, αλλά μόνο τα κομμάτια του κώδικα που χρειάζονται κατά την εκτέλεση απαιτητικών εργασιών. Η OpenCL είναι ανοικτού κώδικα και υποστηρίζεται από τα μεγαλύτερα ονόματα όπως η intel, AMD και NVidia. Περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Quicktime X
To Quicktime X είναι η media τεχνολογία επόμενης γενιάς που καθοδηγεί την εμπειρία βίντεο και ήχου στο Snow Leopard. Η τεχνολογία του Quicktime X χρησιμοποιεί τις ενσωματωμένες τεχνολογίες στο Mac OS X -- Core Audio, Core Video και Core Animation -- προκειμένουν να αποδώσει βελτιωμένη αναπαραγωγή, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και υψηλότερη ποιότητα. Μαζί με την τεχνολογία κάνει και το ντεμπούτο του ο καινούργιος Quicktime X Player ως ξεχωριστή εφαρμογή, που με την χρήση του Core Animation, προσφέρει ένα καθαρό γραφικό περιβάλλον, με μενού και πίνακες ελέγχου που "σβήνουν" όταν δεν χρησιμοποιούνται. Επιπλέον μ' ένα κλίκ μέσω του Player ο χρήστης μπορεί να κάνει capture σε ήχο και βίντεο, χρησιμοποιώντας την ενσωματωμένη κάμερα και μικρόφωνο του Mac. Ακόμη μπορεί να επεξεργαστεί πρόχειρα το βίντεο footage, και να το στείλει στο iTunes για συγχρονισμό με iPhone και iPod ή σε MobileMe και YouTube.

To Quicktime X έχει βελτιστοποιηθεί για όλα τα τελευταία media φορμά, μέσω μιας νέας media αρχιτεκτονικής που προσφέρει απροβλημάτιστη αναπαραγωγή υλικού High Definition σχεδόν σε όλους του υπολογιστές Mac. Επίσης υποστηρίζει την αποκωδικοποίηση αρχείων βίντεο με συμπίεση H.264 αυξάνοντας την απόδοση χρησιμοποιώντας την κάρτα γραφικών. Βελτιωμένο είναι και το video streaming μέσω διαδικτύου και των web browsers, υποστηρίζοντας το HTTP live streaming. Σε αντίθεση με άλλες τεχνολογίες streaming, το HTTP live streaming χρησιμοποιεί το πρωτόκολλο HTTP, προφανώς την ίδια τεχνολογία που αποτελεί την βάση του διαδικτύου. Αυτό σημαίνει πως το Quicktime X κάνει streaming σε ήχο και βίντεο, σχεδόν από οποιονδήποτε web server, αντί ν' απαιτεί εξειδικευμένο server. Οι επιδόσεις του Quicktime X είναι αξεπέραστες αφού είναι ήδη ενσωματωμένο στην καρδιά του λειτουργικού, και χρησιμοποιώντας τεχνολογίες όπως Cocoa, Grand Central Dispatch και τα 64-bit επιτρέπουν στον player να ξεκινά έως και 2.5 φορές ταχύτερα.

Αξίζει να σημειώσουμε πως ο Quicktime X Player διαθέτει και δυνατότητες screen capture καθώς εντύπωση προκαλεί κατά την αναπαραγωγή βίντεο η πλήρης εξαφάνιση των μενού και πλήκτρων ελέγχου, αφήνοντας ένα καθαρό παράθυρο μόνο με την εικόνα.